شخصی که محکوم به پرداخت دیه شده است می تواند مطابق ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی تقاضای اعسار کند بنابراین شخص باید محکوم به پرداخت دیه بشود تا بتواند این درخواست را از دادگاه بنماید در صورتی که اولیای دم محکوم به پرداخت فاضل دیه شده باشند اولیای دم نمی توانند تقاضای اعسار نمایند و از پرداخت دیه بطور یکجا خلاص شوند بنابراین قبول تقاضای اعسار از پرداخت فاضل دیه وجاهت قانونی ندارد .
ماده 2 ـ هرگاه محکومعلیه برای پرداخت جزای نقدی مهلت بخواهد، مرجع اجراکننده حکم میتواند مهلت مناسبی که بیش از یک ماه نباشد به او بدهد.
مرجع صادرکننده حکم میتواند به درخواست محکومعلیه و پیشنهاد مرجع مجری حکم با در نظرگرفتن شرایط و وضعیت محکومعلیه و میزان جزای نقدی و سایر اوضاع و احوال موثر، این مهلت را حداکثر تا دو ماه دیگر تمدیدکند.
ماده 3 ـ چنانچه محکومعلیه جزای نقدی مقرر در حکم را نپردازد اما مالی (منقول یا غیرمنقول)غیر از مستثنیات دین از او بهدست آید که بتوان تمام یا قسمتی از جزای نقدی را استیفا نمود به دستور مرجع مجری حکم به ترتیب ذیل عمل میشود:
الف: اگر مال مورد نظر وجه نقد باشد معادل جزای نقدی از آن ضبط و به حساب مربوط واریز میشود.
ب: در مورد اموال منقول یا غیرمنقول چنانچه بدون معارض باشد معادل جزای نقدی مقرر در حکم و هزینههای اجرایی فورا توقیف و مطابق مقررات این آییننامه بهفروش میرسد و جزای نقدی و هزینههای مربوط استیفا میشود.